Dijital teknolojiler, toplumların son yirmi yılda benzeri görülmemiş bir şekilde dönüşümüne yardımcı oldu. Yaşam tarzı, çalışma, oyun ve iletişim biçimlerimi değiştirdi. Bugün de yaygın sosyal değişimleri ve ekonomik ilerlemeyi sağlayacak olan, yine dijital teknolojidir. Dijital çağda başarılı olmak için ulusların dijital ekonomi olarak da bilinen dijital tabanlı ekonomik yapıyı anlamaları ve bunlara hizmet etmeleri önem kazandı. Hükümetler ve politikacılar için, ekonomide çeşitliliğin artırılması yerel değerler yaratılması, ulusal dijital dönüşüm, istihdam yaratma ve ekonomik eşitsizliğin aşılması gibi temel hedeflere ulaşmada, dijital ekonominin önemli bir rolü var. Basitçe ifade etmek gerekirse hem kamu kurumları hem de özel sektör, dijital çağda gelişmek bve rekabete dahil olmak için dijital işletmelere dönüşmelidir.
Dijital Ekonomiyi Tanımlamak
Dijital ekonomi, öncelikle kapsam bazında olmak üzere farklı şekillerde tanımlanmıştır. Dijital çağın başlarında, bilgi ekonomisi terimi, Bilgi ve İletişim Teknolojileri (BİT) sektörü, dijital medya ve e-ticaretin bir bileşimi denilebilir. Ancak son yirmi yılda yaşanan dijital devrim, dijital iş modellerini çok daha yaygın hale getirdi. Bu yeni senaryo, daha geniş bir tanım gerektiriyor. Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü'nün (OECD) en son tanımına göre dijital ekonomi; dijital teknolojiler, dijital altyapı, dijital hizmetler ve verilerden oluşmaktadır. Bu genişleyen kapsam, ekonomik faaliyetlerinde dijital girdileri kullanan kamu kurumları da dahil olmak üzere, tüm üreticiler ve tüketicilere atıfta bulunur.
Üç Tanımlayıcı Trend
Dijital ekonominin ortaya çıkışı ve evrimi, temel eğilimlerle karakterize edilir. Bu eğilimlerin birincil itici gücü, teknolojik yenilikler, yani sosyal medya ve akıllı telefonların ortaya çıkması ve yaygın olarak kullanılmasının yanı sıra, Nesnelerin İnterneti (IoT), Büyük Veri Analitiği (BDA), Yapay Zeka (AI) ve Makine Öğrenimi (ML), robotik ve benzeri gelişmiş geniş bant ağları ve teknolojileridir. Yeni ekonomik yapıyı daha iyi anlamamıza yardımcı olan üç kapsayıcı eğilim vardır.
Baskın Dijital İş Modelleri
Dijital ekonomi genellikle dijital iş modellerinin ve onları sağlayan dijital platformların hakim olduğu bir platform ekonomisi olarak adlandırılır. Ulaşım ve turizm gibi bazı sektörlerde, dijital yerli oyuncular geleneksel modellerde ciddi aksamalara neden oldu: Uber ve Airbnb'nin benzerlerini düşünün. Başka bir örnekte ise bankacılık ve devlet gibi sektörlerde, dijital hizmetler artık birincil hizmet sunum şeklidir ve şubelerin ve müşteri hizmetleri merkezlerinin kapanmasına yol açmaktadır.
Hizmet Sunmaktan Deneyim Yaratmaya Geçiş
Dijital ekonomide kuruluşlar, müşteriler için dijital deneyimler yaratarak kendilerini farklılaştırıyor. Örneğin, günümüzün önde gelen perakendecileri, yapay zeka tabanlı, kişiselleştirilmiş pazarlama mesajlarını kullanmanın yanı sıra, mağaza içi ve çevrimiçi Artırılmış Gerçeklik (AR) ve Sanal Gerçeklik (VR) deneyimleri sunarak müşteri satın almalarına etki ediyor. Otomatikleştirilmiş mağazalar ve e-ticaret gerçekleştirme merkezleri aracılığıyla kusursuz dijital ve fiziksel alışveriş deneyimleri yaratıyorlar. Kamu sektörü, müşteri yolculukları, ulusal devlet hizmet portalları ve ulusal dijital kimlikler gibi
inisiyatifler aracılığıyla vatandaşlara benzer şekilde sorunsuz bir dijital deneyim sağlamak için, kurumsal kalıpları kırarak, aktif ve bütüncül bir yaklaşım sunuyorlar.
Sanayi Ekosistemlerinin Yükselişi
Dijital ekonomide, sınırlı ortaklıklara sahip geleneksel ve doğrusal değer zincirleri, artık yerini değer ve yaratmak, esnek ve bağlantılı ürünler sunmak, varlıklar, insanlar ve süreçler aracılığıyla yeniliği teşvik etmek için, yazılım platformlarını kullanan, ölçeği büyütülmüş, entegre ekosistemlere bırakıyor. Örneğin önde gelen bankalar, “Finansal Hizmetler Endüstrisi” hizmetlerini geliştirmek ve inovasyon için, Finansal Teknoloji (FinTech) oyuncularıyla ilişki kurar. Bu tür endüstri ekosistemleri, veri paylaşımı üzerinde gelişir ve şirketler arası işbirliği ve çoklu inovasyon için dijital platformları kullanır.
Dijital Ekonominin Dört Temel Sağlayıcısı
Küresel ekonomi, dijital kaderini gerçekleştirme yolunda ilerliyor - küresel Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'nın (GSYİH) %65'inden fazlasının 2022'de dijitalleşeceği tahmin ediliyor. Dijital dönüşüme hızlandırılmış yatırım, dijital olarak etkinleştirilmiş ürünlerin yaratılmasını daha da teşvik edecek , hizmetler ve deneyimler, özellikle dünyanın dört bir yanındaki ülkeler kaynak temelli ekonomik modellerden uzaklaştıkça, ekonomik kalkınmayı önemli ölçüde etkiler. Bu geçişi kolaylaştırmak için, ulusal makamlar ve siyasetçiler yatırımlarını dijital ekonomi ekseninde yapmalıdır. Evriminin temelini oluşturan dört yön vardır: bunları doğrudan ele almak, gelecekte ekonomik büyümeyi olumlu yönde etkileyecektir.
Dijital Stratejiler ve Düzenlemeler
Dijital ekonomi; dikkat, özel stratejiler ve bu yönde yeni politikalar oluşturmayı gerektirir. Örneğin Çin, 2021-2025 dönemi ulusal stratejisinde, dijital ekonomiye önemli bir vurgu yaptı ve ticari dönüşümünü besleyen temel bir bileşen olarak konumladı. Çin, veriler ve uygulamalarla, yalnızca geleneksel ekonomiyi yükseltmeyi ve dönüştürmeyi için değil, aynı zamanda yeni iş modellerini de teşvik etmeyi amaçlıyor. Benzer şekilde Singapur da endüstrileri dijitalleştirmeye, ekosistemleri entegre etmeye ve BİT sektörünü dönüştürmeye odaklanan bir Dijital Ekonomi Eylem Çerçevesi oluşturdu.
Bu tür stratejiler ve düzenlemeler, dijital ekonominin farklı bileşenlerini ve teknolojinin sunduğu olanakları titizlikle entegre etmelidir. Örneğin, FinTech, e-ticaret, Endüstri 4.0 ve AI, IoT, bulut, robotik ve siber güvenlik gibi gelişmekte olan teknolojilere odaklanan stratejiler ve girişimler, dijital ekonominin büyümesini teşvik etmek için gereklidir. Singapur'un Ulusal Yapay Zeka Stratejisi, bu açıdan mükemmel bir örnektir.
Dijital Altyapı
Dijital ekonomi, kuruluşların ve bireylerin konumlarından bağımsız olarak sorunsuz bir şekilde bağlı kalmasını gerektirir ve bu nedenle sağlam, güvenilir, duyarlı ve ölçeklenebilir dijital altyapıya dayanır. Günümüzde dijital altyapı, telekomünikasyon ağları, bilgi işlem ve depolama altyapısı - veri merkezleri – bulut bilişim de dahil - sensör ve kamera ağları, uygulamalar ve platformlar gibi sayısız teknolojik unsurdan oluşmaktadır. Altyapının evrimi, iki kapsayıcı eğilimle karakterize edilir: uçlara doğru hareket ve bulut platformlarının alımı. 2022'nin sonunda, ağ kaynaklarının %60'ı, yoğun bir şekilde; yaşam tarzını değiştirmiş, uzaktan çalışan ve dijital oyun oynayan bir nüfusa uyarlanabilir.
Buluta geçiş ayrıca, kuruluşların altyapı dönüşümü ve uygulama modernleştirme hedeflerine ulaşmasına da yardımcı oluyor.
Dijital ekonominin gelişmesi için, dijital bağlanabilirliği geliştirmek ve yükseltmek üzere sürekli yatırım yapılmalıdır. 5G ve Wi-Fi 6 gibi teknolojik gelişmeler, önümüzdeki yıllarda yeni ekonominin temel kolaylaştırıcı unsurları olacak. Örneğin, kuruluşlar artık sağlık sektöründe bağlı ambulanslarda uzaktan triyaj, enerji sektöründe ve tehlikeli ortamlarda mobil robotlar tarafından uzaktan yönetim ve üretimde fabrika otomasyonu gibi farklı kullanım durumları için özel 5G ağları uyguluyor.
Veri
Dijital ekonomi öncelikle veriye dayalı bir ekonomidir. Dijital çağda veriler en değerli kaynaktır ve kişiselleştirilmiş müşteri deneyimleri, dijital iş modelleri, endüstri ekosistemleri ve otomasyonun kritik birer etkinleştirici gücüdür. Bir organizasyonun veri yakalama, bilgiyi sentezleme, sürekli öğrenme ve elde edilen iç görüleri geniş ölçekte uygulama yeteneği, dijital ekonomide önemli bir farklılaştırıcıdır. IoT platformları, cihazları, ağlar ve AI ve ML araçlarının bir kombinasyonu, zekayı uçtan çekirdeğe yayar ve verileri değere dönüştürerek veri değer zincirini oluşturur. Günümüzün endüstri lideri kuruluşları, bu veri değer zincirinde ustalaşmaya çalışmaktadır.
Bununla birlikte, verilerden tam olarak yararlanmak, kuruluşlar için önemli bir zorluk olmaya devam etmektedir. Kurumsal zekayı geliştirmek amacıyla mevcut verilerin %3'ünden daha azının analiz edildiği tahmin edilmektedir. Dijital ekonomiyi geliştirmeye odaklanan ulusal hükümetler ve politika yapıcılar, verilerin geniş çapta paylaşıldığı ve değer yaratan bir açık veri ekonomisi yaratmaya çalışmalıdır.
Dijital Beceriler
Dijital teknolojilerin işyerinde artan rolü, bir dizi yeni dijital beceri gerektiriyor. Bu beceriler iki kategoriye ayrılır: Programlama, uygulamalar, altyapı, siber güvenlik ve veri analitiği gibi temel BİT becerileri ve tüm çalışanların dijitalleştirilmiş bir ortamda çalışması için gereken genel BİT becerileri.
Ancak, kuruluşların sıklıkla işaret ettiği gibi, temel BİT becerilerini bulmak zordur. Teknolojik evrimle birlikte, eğitim kurumlarında öğrenilen beceriler genellikle yetersiz kalıyor ve hızla eskiyor. Mezun olan öğrencilerin ve daha geniş iş gücünün BİT becerilerinin geliştirilmesi, kurumsal dijitalleşme çabaları ve dijital ekonominin uzun vadeli evrimi için kritik öneme sahip. Ulusal hükümetler ve politikacılar, yeni nesli değişen ekonomik senaryolara adapte etmelidir.
Dijital Ekonomi ve Ulusal Dijital Dönüşüm
Ekonomik refah, zenginlik yaratma ve vatandaşların yaşamlarının iyileştirilmesi her ulus için önceliklerdir. Dijital teknolojiler, ürün ve hizmetlerin yaratılma ve tüketilme şekliyle sürekli olarak entegre olduğundan, dijital ekonomi ulusal dönüşümün kritik bir bileşeni haline gelmiştir. Ulusal hükümetlerin ve politika yapıcıların bu yeni ekonomik yapıyı anlamaları ve elverişli bir ortam yaratarak evrimini kolaylaştırmaları çok önemlidir. Kuruluşların dijital çağda gelişmek için, dijital iş modellerini benimseyerek, verilerde uzmanlaşarak, endüstri ekosistemlerine katılarak ve üstün müşteri deneyimleri yaratarak, dijital işletmelere dönüşmeleri gerekiyor.
