2021 yılının gündem konularından olan NFT, dijital varlıkları blokzinciri teknolojisini kullanarak bölünemeyen ve özgün bir sertifikayla alınıp satılabilir bir ürüne dönüştürüyor. Şirketlerin bu teknolojiden bir pazarlama aracı olarak nasıl faydalanabileceği ve gelecekte hayatımızda nasıl bir rolü olacağı ise hâlâ üzerine tartışılan ve merak edilen konular. NFT servis sağlayıcısı olarak Türkiye’nin ilk NFT Ajansı tooken.io'nun kurucu ortağı Orkun Bulut ile NFT sektörüne dair merak edilenler ve pazarlama sektöründe oluşturacağı olası etkiler hakkında konuştuk.
NFT hâlâ yaygın olarak anlaşılan bir kavram değil. İlk olarak, NFT nedir?
Bu sorunun cevabını vermek isteyen herkes gibi, NFT’nin açılımı olan “Non-Fungable Token” üzerinden anlatmaya başlamak gerek. İnternet dünyası üzerindeki anonim durumu sahiplendiren bir sistem demek çok daha doğru aslında. NFT, dijital metaların artık sahiplendirildiği bir dünyaya geçiş yapmamızı sağladı. Bunu sağlayan teknolojiyse blokzinciri. En basite indirgenmiş haliyle bence NFT, koleksiyonerliğin internet dünyasındaki çözümü.
Tooken NFT Ajansı olarak yaptığınız projelerden kısaca bahsedebilir misiniz?
Biz markaları NFT dünyasıyla en doğru şekilde buluşturma konusunda yardımcı olan, servis sağlayıcı hizmeti veren bir ajansız diyebilirim. Dijital dünyaya ait kodları ve trendleri aktarırken markaların kendi DNA’larına göre NFT dünyasındaki stratejilerini belirliyoruz. İçeriğinden pazar yerine, tekil mi yoksa çoklu edisyonla mı olacağına dair kararlarla, satış kurgusu ve geleneksel dünyadaki PR çalışmasıyla NFT’yi besleyen 360 danışmanlık hizmeti de veriyoruz.
NFT hizmetinden faydalanan şirketler ne tür avantajlar kazanabilir? Markalar NFT’den nasıl faydalanır?
NFT şu an için bir tercih gibi görülebilir. Tooken.io'daki ortağım Hakan Şık’la yaptığımız sohbetlerde bu dönemin aynısını sosyal medyanın ilk yıllarında yaşadığımızı hatırlıyoruz. Markalar sosyal medyaya da girmeyi reddediyor, girenlere de fazla yenilikçi gözüyle bakıyordu. Bugüne geldiğimizde köşe başındaki esnafın dahi kendini anlattığı bir sosyal medya sayfasına sahip olduğunu görüyoruz. Bugünün avantajı öncü olmak. Bugün NFT’de olan çoğu şirket ‘dünyanın ilki’ içerikli bir iş çıkarabilir. tooken.io olarak biz dünyayla aynı noktada altyapı veren bir “know how” hizmeti sağlıyoruz ve yatırımlarımızı henüz Türk NFT topluluğu yokken yaptık. Türk markalar NFT’yle bırakın iç pazarı, rakiplerinin bile önüne geçecek algıya gelebilirler.
Peki NFT özellikle hangi şirketlere ve sektörlere avantaj sağlar?
Her şirkete, her kuruma hatta her bireye avantaj sağlamak mümkün. Ama hep söylediğimiz gibi doğru kodlarla kurgular yapmak gerekebilir. Dünyada çıkan marka NFT’lerine baktığınızda iki farklı yolu takip ediyorlar. Birincisi (ve de büyük markaların yapmasını önerdiğimiz) “itibar” ve “koleksiyon” anlamında ilerliyor. Diğerindeyse tamamen satış odaklı hatta bir kripto para “token” gibi satışa sürülüyor.
Şu anda çekinceli olsalar da NFT, köklü şirketler için büyük bir avantaj. İnternet dünyasına uyum sağlamaya çalışmak yerine bir parçası olma fırsatı sunuluyor. Dijital sanatçılar bireysel olarak bu işi en erken keşfedenlerden. Onlar işlerini daha basit hale getirip büyük gelirler elde etmeyi başarıyorlar.
Bunlara ek olarak, bence özellikle spor sektörü NFT’den çok büyük gelir elde edebilir. Dünyada da Türkiye’de de çıkan işlerin tam anlamıyla doğru kurguda çıktığını söyleyemeyiz. Şimdilik belli aracı kurum ve pazar yerlerinin reklamı olarak kullanılıyor hissindeyim. Özellikle bizim 100 yıllık spor kulüplerimiz NFT’yi kendilerine uygun konumlarsa her koleksiyondan milyonlar kazanmaları sürpriz olmaz.
NFT teknolojisi gelecekte platformları nasıl etkileyebilir? Nasıl değişikliklerle karşı karşıya kalabiliriz?
Bence değişim şimdiden başladı. Gelenekselliğin önde gelen kuruluşlarından Sotheby’s’in Şubat ayında yaptığı NFT müzayedesiyle bu işin buralara geldiğini unutmamak lazım. Merkeziyeti temsil eden Visa gibi bir firma merkeziyetsizliği temsil eden blokzincir teknolojili bir eser aldı. Twitter NFT’lerin popüler olmasında ilk günden bu yana kurgularını yeniliyor. Facebook şirket olarak dijital metalar alıyor ve duyuruyor. Önümüzdeki dönemde sosyal medyalarımızda sahip olduğumuz NFT’leri göreceğimize eminim.
NFT pazarı görece yeni bir alan olduğundan, riskleri de merak edilen konulardan. NFT’den faydalanmak isteyen şirketlerin kaçınması gereken konular nelerdir?
Unutulmamalı ki NFT hayatımıza girdiği sürenin toplamıyla dahi “uzman” süresini doldurmadı. O sebeple NFT uzmanı diyerek size anlatılanlar sadece o kişinin kendi çözümlemesi olacaktır. Bu dönem yapılan birçok NFT muhtemelen satıldığı değerin çok altında kalacaktır. Tabii ki değerlenecek işler de olacak. NFT bir yatırım mıdır? Kısmen evet! Kripto para gibi değerlendirilmesi sizi hayal kırıklığına uğratabilir. Küresel dev şirketler NFT yaptıkları gibi NFT de topluyor. Pahalı ve rekor kıran işlerin rüzgarına kapılmamak gerekiyor. Şirketlerin, onlara benzer işler çıkarmayı öneren Bored Ape Yacht Clubs ya da Crypto Punk serisinin benzeri rekortmen işler üzerinden NFT yapması ya da satın alması riskli olabilir. Şirketler var olduğu şekilde kıymetlerini NFT’ye yansıtabilir. “İnternet kitlesi bunu sever” “bu işler çok para etti” gibi yönlendirmeler yerine kendi içeriklerine güvenmeliler.
Peki, sizce gelecek beş yılda bu alan nasıl bir önem kazanabilir? NFT, şirketler için nasıl bir role sahip olacak?
NFT, sanatın 500 yıldır içinden çıkamadığı telif sorununu çözümledi. Dolayısıyla eser üretmek de, eser sahibi olmak da yıllar geçtikçe değerlenecek. Beş yıl internet dünyası için çok uzun bir süre. Yedi ayda geldiğimiz noktayı görünce beş yıl sonra akıllı telefona ve sosyal medya uygulamalarına sahip herkesin NFT’leri olacağına kesin gözüyle bakıyorum. Dolayısıyla hepimizin internet üzerinde NFT müzeleri olacak. Şirketler belki de PR çalışmalarının büyük çoğunluğunu koleksiyon edilebilir metalarla bu alanda yapacak. Çok yakın gelecekte hediyelerin hatta projelerin bile NFT üzerinden anlatıldığını göreceğiz.
